Bij GIOF (Ghana Institute of Organic Farming) in Sirigu, staat er op het terrein van de school een grondwaterbron. Een ondiepe put, waar in de natte tijd en aan het begin van de droge tijd grondwater uitgeschept kan worden. Deze put wordt gebruikt voor water in de tuin en het compostproces. De put vult zichzelf met grondwater. In de loop van de droge tijd zakt het grondwater en komt de put droog te staan. (foto 1)

EOF droeg dit jaar financieel bij aan een betere watervoorziening op het schoolterrein. Zo werd er een nieuwe put van 60 meter diep geboord. Maar om te zorgen dat het water ook in de grond beter wordt vastgehouden en de putten op het terrein uiteindelijk ook weer worden ‘gevoed’, is tegelijkertijd een programma gestart om water ín de bodem te laten infiltreren. Daarvoor worden op de hoogtelijnen goten en dammetjes aangelegd. Op die dammetjes kunnen bomen, struiken en voedingsgewassen groeien. (foto 2)

Het personeel en enkele studenten van de school hebben een training gekregen om hoogtelijnen uit te zetten. Dat gebeurt met heel eenvoudige (zelf te maken) instrumenten: een zogenaamd A-frame, ’n soort grote waterpas, waarbij de steen aan een touwtje in het midden aangeeft dat beide poten op gelijke hoogte staan. (foto 3)

Ook het gebruik van een plankje en een slangetje met water, waarbij het waterpeil op gelijk niveau staat geeft een indicatie van gelijke hoogte van de bodem waarop de beide planken worden neergezet. (foto 4)

Ook de snelheid waarmee het water in de grond trekt kan op een eenvoudige wijze worden bepaald. Die bepaling is nodig om te kunnen berekenen hoe groot de goot en het dammetje moeten zijn om voldoende water op te vangen. Bij een te kleine goot en dam kan bij een stevige regenbui (tot wel 100 mm) de hele dam wegspoelen… (foto 5)

En dan komt het zware werk: het graven van de goot. De eerste ligt er inmiddels; met het aanleggen van de volgende wordt gewacht tot de eerste regens in mei; dan is de grond aanzienlijk zachter en makkelijker te bewerken! (foto 6)

De eerste proefgoot is ruim 60 meter lang en 2 meter breed. Met een diepte van zo’n 20 cm en een hoogte van de dijk van zo’n 30 cm kan er zo’n 30-60 m3 water in.
Als er meerdere van dit soort ‘swales’ worden aangelegd kunnen er honderden kubieke meters water de bodem in die anders zo van het terrein zouden afspoelen de rivier in. (foto 7)

Ook het planten van bomen zorgt voor een betere structuur van de bodem en bovendien voor een prettige hoeveelheid schaduw op het terrein. Zeker in de droge tijd moeten de jonge boompjes wel beschermd worden tegen hongerige geiten. Kinderen van een naburige school krijgen als onderdeel van de ‘schooltuinles’ ook een practicum in het bouwen van aarden muurtjes. (foto 8)

Het resultaat na een paar uurtjes practicum. Nog niet voldoende hoog om de geiten buiten te houden… (foto 9)

Een tweede practicumles biedt al meer perspectief. De laatste les moet het werk completeren. Met deze practica leren de leerlingen ook hoe ze dit thuis zouden kunnen doen; een goedkope en effectieve aanpak! (foto 10)